Tijdelijke huisvesting statushouders
Programma Inkomen en armoede |
We staan hier uitgebreider bij stil omdat er sprake is van een flinke kostenoverschrijding ten opzichte van de vergoeding die we hiervoor krijgen vanuit het COA via de Hotel- en Accommodatieregeling (HAR).
Eind 2023 heeft het college, na meerdere noodoproepen van het COA en de toenmalige staatssecretaris Asiel en Migratie van het ministerie van Justitie en Veiligheid, besloten om statushouders op te vangen. Met het kiezen om statushouders op te vangen creëren we lucht in Ter Apel. Ook hebben we hierdoor voldaan aan onze taakstelling huisvesting statushouders van 2023 en konden deze statushouders starten met inburgeren.
In de eerste kwartaalbrief hebben we de HAR nader toegelicht. Bij de beantwoording van een technische vraag van GroenLinks naar aanleiding van de 1e kwartaalbrief hebben we aangegeven dat we voor de opvang van statushouders een een genormeerde vergoeding krijgen voor een half jaar. Er zijn geen andere bekostigingsbronnen. Daarmee liepen we dus het risico dat dit niet kostendekkend zou zijn. Dat risico is inmiddels een feit, waarbij de teller inmiddels flink is opgelopen.
Met de keuze om statushouders op te vangen helpen we lucht te creëren in het aanmeldcentrum in Ter Apel. In eerste instantie zouden we de statushouders opvangen in hotels, in afwachting van het beschikbaar komen van passende woonruimte. In de voortgang van de opvang is gebleken dat we langzamer dan vooraf verwacht de statushouders definitieve huisvesting hebben kunnen aanbieden. Voor een deel van de betrokkenen (17) is dat tot op heden nog niet gelukt. Dit komt omdat er te weinig passende woningen beschikbaar zijn gekomen.
Dit heeft tot gevolg dat er zeker tot einde van dit jaar hotelruimte (inclusief voeding) nodig is. Tot het eind van het jaar brengen we de statushouders onder in een hotel.
Onze inschatting is dat we dit jaar een bedrag van € 1,6 miljoen besteden aan de opvang van statushouders voor huisvesting, voeding en begeleiding. De normvergoeding vanuit de HAR is hiervoor niet toereikend. In de eerste kwartaalbrief hebben we aangegeven dat we een vergoeding ontvingen. Uiteindelijk hebben we een vergoeding voor 47 statushouders ontvangen (€ 0,7 miljoen).
De sturingsmogelijkheden op deze kosten zijn beperkt. Er is nu eenmaal weinig (geschikte) woonruimte beschikbaar in Diemen en omliggende gemeenten. Onderbrengen in een hotel was de enige snelle mogelijkheid en de krappe woningmarkt maakt het lastig de statushouders structureel te huisvesten. We willen de statushouders ook niet 'op straat zetten'. Gevolg is dat het tijdelijk onderbrengen van de statushouders in een hotel een kostenoverschrijding van € 0,9 miljoen met zich meebrengt.
Wij realiseren ons dat dit een fors bedrag is maar ook het gevolg is van de verantwoordelijkheid die wij hebben genomen voor het probleem van de noodtoestand in Ter Apel en de ondercapaciteit van het COA in brede zin.
De opvang van de statushouders kost aanzienlijk meer geld dan gehoopt en verwacht. De opvang van de Oekraïners heeft daarentegen een zodanig ruimhartige vergoeding vanuit het Rijk opgeleverd, dat we daardoor in staat zijn geweest een deel van de flexwoningen daarmee te financieren. Deze flexwoningen kunnen op termijn worden ingezet voor de opvang van andere doelgroepen, waaronder statushouders.
We gaan onderzoeken of het mogelijk is dat de vergoeding voor Oekraïners ingezet kan worden voor de meerkosten van de opvang van de statushouders. Wij komen hier in de 4e kwartaalbrief op terug.